Αδειάζει η πόλη;

Το θερμόμετρο έχει ανέβει επικίνδυνα και σε συνδυασμό με την υγρασία κάνει την ατμόσφαιρα να ομοιάζει λίγο σε «ιόνιο», ακόμα κι εδώ στο «κλεινόν άστυ». Να ομοιάζει, το ίδιο σίγουρα δεν είναι, μιας και η καλοκαιρινή υγρασία σε καιρό άπνοιας ή όστριας στη νυφούλα του ιονίου δε συγκρίνεται με τίποτε. Εκεί, σε τέτοιες μέρες, η θερμοκρασία πάει στο τριάντα εννέα, αλλά η αισθητή μπορεί και να ξεπερνάει το σαράντα δύο. Αισθάνεσαι τα πάντα να καίνε ακόμα και υπό σκιά. Κάπως έτσι είναι και σήμερα, εδώ, τα πράγματα.

Μάλλον πρόκειται για την τελευταία ημέρα έντονων εργασιών. Από αύριο η τσιμεντούπολη «θα αδειάσει», όσο μπορεί δηλαδή να αδειάσει μια τέτοια πόλη που ακόμα και «άδεια» όταν είναι έχουν μείνει σίγουρα πάνω από δύο εκατομμύρια κόσμος. Παράξενος ορισμός «άδειας πόλης».

Από αύριο λοιπόν η Ελλάδα μπαίνει στον «αυτόματο πιλότο» μιας και οι περισσότεροι θα μεταβούν σε χωριά και παραλίες. Η θερινή ραστώνη θα είναι μια πραγματικότητα, αν και κάποιοι θα παραμείνουν στις εργασίες τους, όχι για να φροντίσουν για την καλή λειτουργία του κράτους, όπως θα έπρεπε να κάνουν και σήμερα, και πάντα, αλλά για να μπορέσουν να βρουν μερικά δισεκατομμύρια, να κάνουν την κοπτοραπτική τους και να εξασφαλίσουν πως όλα θα έχουν τελειώσει πριν λήξει η θερινή ραστώνη της χώρα.

Έτσι θα ελαχιστοποιηθούν και οι αντιδράσεις απέναντι στα «μέτρα» που θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν την συμμόρφωση της χώρας στις εμμονές των τροϊκανών και στα αποτυχημένα σχέδια του ΔΝΤ. Βέβαια κάθε μέτρο, ενώ θα επιφέρει κάποια «βελτίωση» στα οικονομικά, θα χαλάσει τόσες παραμέτρους του συστήματος που απλά θα χειροτερέψει την κατάσταση. Σημασία έχει όμως εμείς να το παίξουμε καλά και υπάκουα παιδιά, για να εξασφαλίσει το πολιτικό προσωπικό την εύνοια της μαμάς Ευρώπης και μια καλή σύνταξη.

Θα αυξηθούν κι άλλο τα χρόνια εργασίας λέει. Μαζί τους, και πάντα διαφωνούσες με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και με τους χιλιάδες συνταξιούχους που μπορούν ακόμα να προσφέρουν. Όπως ακριβώς διαφωνούσες βέβαια και με την κακή εργασιακή πολιτική που δυσχεραίνει τις συνθήκες για τις μητέρες μέσα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον εργασίας με τους άντρες, και με άλλες περιπτώσεις όπου ένας εργαζόμενος από κάποια ηλικία και μετά αδυνατεί να προσφέρει στο ίδιο πόστο και πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για διαφορετική δραστηριοποίησή του. Αυτά όμως είναι αλλουνού παπά ευαγγέλια και σίγουρα δεν αφορούν όσους σπρώχνουν την κοινωνία στο γρεμό της όλο και μεγαλύτερης απορύθμισης.

Εργασία σε μεγαλύτερες ηλικίες όμως σημαίνει πως η ανεργία στους νέους θα αυξηθεί και σε λίγο θα ομοιάζει με της Ισπανίας που ανακοινώθηκε κοντά στα 50%. Και χωρίς ασφαλιστικές εισφορές από νέους, πώς θα συνταξιοδοτούνται οι γηραιοί; Και ειδικά με συνεχώς μειούμενες, κατ’ απαίτηση των τροϊκανών και της εργοδοσίας, εισφορές πως θα μπορέσουν να καλυφθούν οι ανάγκες των ταμείων; Ακαδημαϊκή η ερώτηση, άλλωστε όλοι αυτοί οι πάνσοφοι έχουν μάθει να μην βλέπουν ποτέ την όλη εικόνα, βλέπουν μόνο αριθμούς και φυσικά οι αριθμοί έχουν χάσει κάθε φυσική σημασία και μπορούν να ικανοποιούνται και σε καταστάσεις που μια πραγματική κοινωνία δεν ζει αλλά αργοπεθαίνει. Οι οικονομολόγοι όμως δεν είναι πολυτεχνήτες για να τα καταλαβαίνουν αυτά...

Εν μέσω θέρους λοιπόν η τσιμεντούπολη αδειάζει, όσο γίνεται να αδειάσει φέτος, γιατί έχεις ακούσει και αρκετούς που θα μείνουν απλά στο σπίτι τους. Κι αν πέρυσι, τέτοια εποχή, ο χειμώνας φάνταζε πως θα είναι δύσκολος, φέτος οι περισσότεροι γύρω σου φοβούνται πως θα είναι απλά… αδύνατος. Ειλικρινά είχες ελπίσει σε μια διαφορετική αντιμετώπιση από τη νέα κυβέρνηση, αν και δεν το πίστευες πως θ’ αλλάξει ο μανολιός αμφίεση. Ούτε καν αλλιώς δεν τα έβαλε τα ρούχα του, παρότι το διατείνεται. Να μη φαίνεται και η ούγια ντε!

Εσείς πάλι, πολύ φοβάσαι πως δεν θα μεταβείτε στα θερινά σας ανάκτορα φέτος. Μία οι ανάγκες του πατέρα, μία οι ανάγκες της γυναίκας, η μητέρα απλά γρινιάζει που δεν την πάτε Ιόνιο, απ’ ότι φαίνεται το θέρος θα περάσει στα τσιμέντα όπου θα υποδύεσαι «τον άνθρωπο που έτρεχε πολύ». Εντάξει, όχι τόσο τραγικά, σε λίγο δεν θα τρέχεις όπως τις τελευταίες μέρες, αλλά θα παραμείνεις σε επιφυλακή. Κάποιος πρέπει να φυλάτει και τις Θερμοπύλες, θα μου πεις. Το «θερμό-» έντονα τονισμένο και με ιδιαίτερο χρώμα και σημασία. Ελπίζεις πάντως να τα καταφέρετε να μεταβείτε έστω και για λίγο, κάποια στιγμή, στη νυφούλα του Ιονίου. Η ιστιοσανίδα πάντως, απ’ ότι φαίνεται, και φέτος παροπλισμένη θα μείνει…

Εμείς και οι άλλοι

Η αντιμεταναστευτική ρητορική που χρησιμοποιείται κατά κόρον από «κύκλους του πολιτικού συστήματος» (ε τί, να χρησιμοποιήσεις κι εσύ μια φορά την τόσο πετυχημένη δημοσιογραφική φράση!), παραμένει σταθερή και αταλάντευτη γύρω από το επιχείρημα πως «οι άνθρωποι που προέρχονται από την ασία και την αφρική, από τον τρίτο κόσμο δηλαδή, δεν είναι μπολιασμένοι με τις αξίες του δυτικού πολιτισμού ο οποίος σέβεται τη ζωή».

Δεν έχεις κάποια θέση «υπέρ ή κατά», όπως συνηθίζεται, μιας και «είτε μαζί μας είσαι, είτε με τους άλλους» σε τούτον τον ντουνιά. Αντιπαθείς όσους κατατρέχουν τους μετανάστες, αλλά αντιλαμβάνεσαι πως η μετανάστευση, με τη μορφή και τις διαστάσεις που έχει λάβει πλέον έχει αρχίζει να θίγει τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών. Όσο για την Ελλάδα «που δεν θα είχε εργατικά χέρια χωρίς αυτούς», ίσως και να είχε όμως λιγότερη ανεργία, λιγότερη φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή και πολλά άλλα παρόμοια, όχι, δεν πιστεύεις ότι επέφεραν κανένα καλό στην οικονομία της χώρας, τουναντίον.

Το να θεωρείς όμως πως κάποιος «εξ ανατολής» σέβεται λιγότερο τη ζωή από τον «μέσο δυτικό» είναι μάλλον υπερφίαλα ναρκισσιστικό. Αν λογαριάσεις βέβαια πως τις μεγάλες θηριωδίες τις έκαναν άνθρωποι του πολιτισμένου κόσμου τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, αλλά και στην ιστορία να μην ανατρέξεις, ο άνθρωπος και η ανθρώπινη ζωή δεν έχει και τόσο μεγάλη αξία για τον δυτικό κόσμο, όπως μας αρέσει να βαυκαλιζόμαστε. Πόσους πολέμους και αιματοκυλίσματα δεν έχει κάνει την τελευταία εικοσαετία ο «πολιτισμένος αυτός κόσμος»;

Αλλά βέβαια, εκτός του ότι «η ιστορία γράφεται από τους νικητές», η ιστορία διαβάζεται και με τέτοιο τρόπο ώστε να ηχεί εύηχα στ’ αυτιά του αναγνώστη. Κάπου εκεί μέσα χάνεται και η αλήθεια, βορρά στην ματαιοδοξία του κάθε ανθρώπου, του κάθε έθνους, του κάθε κράτους, ή της κάθε συμμαχίας.

Έτσι κινείται ο κόσμος μας, μέσα από εμμονές και με την πεποίθηση πως «εμείς είμαστε οι σωστοί και όχι οι άλλοι», όχι λόγω πραγματικής ορθότητας, αλλά για να προωθηθούν τα αντίστοιχα συμφέροντα του καθενός σε βάρος «των άλλων».

Η μνημονιακή ρητορική «έτερων πολιτικών και τεχνοκρατικών κύκλων» παραμένει επίσης αταλάντευτη. Η εμμονή στην πλήρη απελευθέρωση των πάντων και στην πλήρη αποδιοργάνωση της κοινωνίας «ώστε να φτάσει στην αυτορρύθμιση και όλα να γίνουν αγγελικά πλασμένα» έχει φέρει τα πράγματα στο απροχώρητο. Λες και για μια ακόμη φορά «οι τεχνοκράτες» θέλουν να αγνοήσουν την ιστορία για να μην δουν πόσα δεινά είχε φέρει η απελευθέρωση και πως οι ρυθμίσεις ήταν αυτές που στην αρχή του προηγούμενου αιώνα διόρθωσαν τα πράγματα και έδωσαν ώθηση στην ανάπτυξη και τον πολιτισμό. Ούτε καν θέλουν να δουν πως όλα τα σημερινά προβλήματα ξεκίνησαν από «την κοιτίδα του φιλελευθερισμού», την κοιτίδα της πλήρους απελευθέρωσης και της απορύθμισης.
Σήμερα όμως, για μια ακόμη φορά, «κάποιοι άλλοι» προωθούν τα προσωπικά τους συμφέροντα αφήνοντας την κοινωνία εκτεθειμένη στο χάος της απορύθμισης, κοιμίζοντάς την με το παραμύθι της αυτορρύθμισης. Βλέπεις, συντεχνίες υπάρχουν και αλλού, όχι μόνο στον συνδικαλισμό που γνωρίζουμε, και αυτές έχουν πολλή περισσότερη εξουσία για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους. Κι έτσι ο δυτικός κόσμος στενάζει υπό το βάρος των εμμονών του πολιτισμού και του «φιλελευθερισμού»., ενώ «ο τρίτος κόσμος» στενάζει κάτω από την μπότα του πρώτου, του «φιλελεύθερου και πολιτισμένου».

Περί ανέμων...

Σ’ αρέσουν οι συνταγές που αναγράφουν πως χρειάζονται «ένα σκόρδο». Μπορείς εύκολα να δικαιολογηθείς πως «ένα σκόρδο έλεγε, όχι μια σκελίδα». Το σκόρδο έχει την πρωτοκαθεδρία στη διατροφή σου και ποτέ δεν είναι αρκετό! Άλλωστε, ο μόνος τρόπος για να φας γιαούρτι είναι είτε σε μορφή γιαουρτοσκόρδιου, ελληνιστή τζατζικιού, είτε ως σάλτσα γιουρτλού – μπόμπα και τα δύο.

Τελικά η φέτα και πιπεριά είναι πολύ προσφιλείς στον ουρανίσκο μας γεύσεις, πάνε με όλα που λένε  – συνοδευμένα από την κατάλληλη ποσότητα σκόρδου βεβαίως βεβαίως, πάντα πάνω από μία σκελίδα, συνήθως τρεις με τέσσερεις, το ελάχιστο!

Εντός των τειχών, για πολλούς και διάφορους λόγους, υγείας, ανωτέρας βίας, εργασίας, πάρε ότι θέλεις, απ’ όλα έχει ο ντορβάς. Σε κανονικές συνθήκες βέβαια θα ετοιμαζόσουν με ελαφρά πηδηματάκια για το γαλανό Ιόνιο, αλλά φέτος δεν ξέρεις καν πότε, πώς και αν θα πας. Ούτε κάπου αλλού πρόκειται να πας, άλλωστε ποτέ δεν ήσουν ο κλασικός τύπος «τουρίστα» που γυρνά τα νησιά και τις παραλίες, και που πρέπει να πάει και σε δυο-τρία αιγαιοπελαγίτικα για να καταλάβει καλοκαίρι – συμπεριλαμβανομένου της Μυκόνου διότι χωρίς αυτή τι εστί καλοκαίρι, λένε, έτσι λένε, αλλά μάλλον είσαι η εξαίρεση κι εδώ…

Ένας χρόνος πέρασε κι έφυγε, πέρσι, σαν σήμερα το βράδυ, είχατε μεγάλο γλέντι και είναι σαν να ‘ταν χτες, αλλά και τόσο μακριά. Παλιότερα παραπονιόσουν για τη χρονική τρύπα που καταβροχθίζει τις ημέρες σου, τώρα πια το φαινόμενο έχει γίνει πολυσύνθετο, όλα είναι σαν χτες και σαν αιώνες πριν! Παράνοια! Και τι δεν θα ‘δινες να ξαναζήσεις εκείνο το γλέντι, αλλά μερικά πράγματα τελειώνουν, άλλα πάλι ευτυχώς όχι, διαρκούν πολύ, διαρκούν παντοτινά, όσο παντοτινή δηλαδή μπορεί να είναι η ζωή ενός ανθρώπου.

Αρχίσαμε…

Η «νέα ελληνική πραγματικότητα» δε φαίνεται να ξεκίνησε καλά. Λεγόταν εδώ και καιρό πως «η χώρα είναι στην εντατική» και η νέα κυβέρνηση το τίμησε δεόντως ξεκινώντας τη θητεία της από την εντατική. Φήμες λένε πως ο Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος που συνεχάρη τον Αντωνάκη για τη νίκη του!

Η τρόικα επέστρεψε για να γεμίσει τις ημέρες μας με μπόλικο ρεπορτάζ και άφθονες  εκβιαστικές «συστάσεις», αμετακίνητη αυτή τουλάχιστον στις πάγιες εμμονές της. Στον αντίποδα η Γερμανία φαίνεται να κάνει κάποια δειλά βήματα υποχώρησης όταν τα υπόλοιπα «νότια γουρούνια» αντί απλά να βάλουν το μπιστόλι στο τραπέζι τής το έδωσαν στα χέρια, οπλισμένο και στραμμένο προς την Ευρώπη. Δεν είναι όλοι βλέπεις πολιτισμένοι σαν τον Γιωργάκη το ξεφτέρι.

Ανοίγοντας τον γκρι κάδο των σκουπιδιών βλέπεις μπόλικες πευκοβελόνες, έναν μεγάλο πλαστικό κάδο και διάφορα άλλα ανακυκλώσιμα υλικά. Απευθείας σου έρχεται στο μυαλό γιατί είναι ασύμφορη μια εγκατάσταση κομποστοποίησης των οργανικών στην Ελλάδα. Οι έλληνες δεν κάνουν διαλογή στην πηγή, πώς να ανταγωνιστείς την ποιότητα κόμποστ της Ιταλίας ας πούμε όπου η διαλογή στην πηγή είναι πάνω από 90%; Μιλώντας για ανταγωνιστικότητα δηλαδή και για τις εμμονές της τρόικας για το πώς αυτή επιτυγχάνεται!

Το πρόβλημα αυτού του τόπου είναι η παιδεία, αυτό είναι το μόνο σίγουρο, αλλά για να πάρεις κάποιον μεταρρυθμιστή της παιδείας στα σοβαρά θα ήθελες να ακούσεις πως θα αναμορφώσει το πρόγραμμα σπουδών του δημοτικού, ώστε να δημιουργήσει σοβαρούς πολίτες. Αντ’ αυτού βέβαια όλοι ασχολούνται με τα πανεπιστήμια, άντε και λίγο με το λύκειο. Εκεί είναι βλέπεις οι μεγάλες μάσες! Σιγά μην ενδιαφερόταν οι πολιτικοί για την παιδεία, για τα χρήματα νοιάζονται.

Σιγά μην ενδιαφέρονται δηλαδή γενικότερα για τον τόπο και τους πολίτες τους. Κοιτώντας κάποιες παλιές φωτογραφίες βλέπεις ότι η Ελλάδα εδώ και μερικές δεκαετίες διοικείται από μια κλίκα κολλητών, ή μάλλον δύο διαφορετικές κλίκες κολλητών που απλά εναλλάσσονται. Τελικά δικαιώνεσαι που πιστεύεις ότι η Ελλάδα ποτέ δεν κατάφερε να αποτινάξει από πάνω της τους κοτζαμπάσηδες και τη φεουδαρχία. Όσο και αν τη βάφτισε δημοκρατία, τιμής ένεκεν του αρχαίου πολιτεύματος πιθανότατα.