Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2007

Επιλογές

Εν τω μέσω (αμπελο-)φιλοσοφικής θεωρήσεως έρχεται πάντα η στιγμή στην οποία ο φιλόσοφος αναρωτιέται «Είναι άραγε οι συλλογισμοί μου σωστοί ή έχω πάρει λανθασμένο μονοπάτι σκέψης;» Εν τω μέσω (αμπελο-)θεωρητικής προσεγγίσεως ενός ζητήματος ο επιστήμονας αναρωτιέται: «Έχω ακολουθήσει ορθό μονοπάτι σκεπτικού ή τζάμπα τυραννιέμαι;»
Και στις δύο περιπτώσεις η πραγματικότητα του «πειραματισμού» θα τους υποδείξει την απάντηση στο ερώτημα που αν μη τι άλλο ταλανίζει το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας σε καθημερινή βάση από γεννησιμιού της. «Ποια επιλογή μου είναι η σωστότερη;»
Κεκλεισμένοι σε ελεγχόμενο περιβάλλον, η απάντηση αυτή είναι τις περισσότερες φορές ανώδυνη. Οι επιπτώσεις του πειράματος είναι καλοδεχούμενες γιατί προκληθήκαν ελεγχόμενα προς παρατήρηση και μελέτη και προς κατανόηση της πραγματικότητας και απάντηση εις τον γρίφο.
Στην καθημερινή πράξη όμως τα πράγματα αλλάζουν δραστικά. Οι επιπτώσεις όχι μόνο δεν είναι αδιάφορες, αλλά έχουν επίδραση και στην ίδια την ζωή του «δράστη», σε αντίθεση με την ανωτέρω περίπτωση όπου καθορίζουν μόνο την περεταίρω πορεία σκέψης του. Ταυτόχρονα, σχεδόν πάντα επιδρούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να αφαιρούν ένα ολόκληρο σύνολο επιλογών από την μετέπειτα χρονική στιγμή του «δράστη»
Τις περισσότερες φορές λοιπόν ο κοινός θνητός αναλογίζεται τις επιλογές που οι πράξεις του πιθανόν θα προσφέρουν ή θα αφαιρέσουν. Μέσω αυτής της διαδικασίας λαμβάνει την απόφαση για την τέλεση της πράξης. Απόφαση που πολλές φορές, εκ του αποτελέσματος αναιρείται, όχι γιατί απεδείχθη σωστή ή λανθασμένη, αλλά γιατί αφαίρεσε ένα μεγάλο σύνολο επιλογών.
Συνήθως λοιπόν το ορθό των επιλογών καθορίζεται τόσο από την φαινόμενη αποτελεσματικότητα, όσο και από τον αριθμό των επόμενων επιλογών που αυτές αφαιρούν. Και δεν υπάρχει τίποτε πιο σίγουρο στον κόσμο από το εσφαλμένο μιας επιλογής που βγάζει σε αδιέξοδο. Και δεν υπάρχει τίποτε πιο χείριστο στον κόσμο από μια επιλογή ή πράξη η οποία θα φέρει σε αδιέξοδο, εν αγνοία ή αντίθεσή του, έστω και έναν επιπλέον άνθρωπο μαζί με αυτόν που έκανε την επιλογή.

3 σχόλια:

  1. Πράγματι, στη ζωή, στην καθημερινότητα όλες οι αποφάσεις εμπεριέχουν (μεγάλο) ρίσκο και έτσι το τίμημα είναι συνήθως σοβαρό. Σε μια κοινωνία όλοι αλληλεπιδρούμε, και έτσι πολλές φορές - αν και όχι πάντα δίκαια- καθορίζεται η ζωή μας από πράξεις άλλων.

    Καλημερούδια :-))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. συμφωνώ.

    αλλά θα πεις είτε "πιο κακό", είτε "χείριστο".
    "πιο χείριστο" είναι σαν να λες "πιο καλύτερο".
    διόρθωσέ το, βρε Καμηλιέρη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το ξέρω βρε!
    Συγγραφική αδεία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Για πες...