Σεπτέμβρης…

…και μαζεύονται οι «κατεργαρέοι». Αγάλι αγάλι και όχι όλοι μαζί φυσικά. Σε λίγο θα τελειώσουν οι βόλτες στο πίσω κρυονέρι, οι έναστροι ουρανοί, το αρμυρό αγέρι και τα φιλόξενα κύματα. Ευτυχώς που είναι κι αυτοί οι γάμοι που δίνουν αφορμές παράτασης. Ο αίολος φύλαξε για το τέλος τους καλύτερους αέρηδες και η ιστιοσανίδα σκίζει καθημερινά τα κύματα με πλώρη τ’ ανοιχτά. Τα πολύ ανοιχτά. Και η απορία, πώς καταφέρνει ο άνθρωπος να περιορίζει τόσο τη ζωή του, στις μεγαλουπόλεις και στις «πολλαπλές δραστηριότητες», πέρασε πολλές φορές απ’ το μυαλό, πολύ πριν επικεντρώσεις εσύ την προσοχή του φίλτατε Σωτήρη. Διότι η σημερινή διαβίωση δεν αποτελεί ανάπτυξη και επέκταση της ανθρώπινης ζωής του χτες, αλλά αντίθετα περιορισμό της σε ένα πολύ μονοδιάστατο τμήμα. Μια ταχύτατη αλλά «υδροκέφαλη» και όχι σφαιρική μορφή εξέλιξης.
Αλήθεια, άραγε που πήγαν οι ευσεβείς πόθοι των παλαιών επιστημόνων, που αγωνιζόταν ν’ αναπτύξουν την τεχνολογία για να ελαττωθεί η απαίτηση σε εργασία και να παραχθούν περισσότερα αγαθά, απαλύνοντας έτσι τον ανθρώπινο πόνο και δίνοντας στον άνθρωπο περισσότερο ελεύθερο χροόνο για ν' ασχοληθεί με το σώμα του, το πνεύμα του, την κοινωνία και επικοινωνία; Χάθηκαν μέσα στην κερδοσκοπική οπτική του σήμερα; Γιατί ενώ θα μπορούσε η ανθρωπότητα να ελαττώνει την απαίτηση σε εργασία, διαμοιράζοντας τα αγαθά, αντίθετα ελαττώνει τις θέσεις εργασίας και διατηρεί σταθερή, και πολλές φορές αυξανόμενη την απαίτηση σε εργασία για την απόκτηση των αγαθών και ωθεί τον άνθρωπο σε ένα ανταγωνιστικό παιγνίδι. Μόνο που εντελώς ύπουλα, του αποκρύπτει πως ο ανταγωνισμός δημιουργεί νικητές και χαμένους και πως σχέδιο διαχείρισης των «χαμένων» του παιγνιδιού δεν υπάρχει. Μόνο ο καιάδας. Του αποκρύπτει επίσης πως ο ανταγωνισμός δεν αφήνει το περιθώριο ούτε σε όσους διαφωνούν με αυτόν, να μην τον ενστερνιστούν, αφού τότε αυτοκατατάσσονται στους χαμένους. Αντί του διαμοιρασμού του πλούτου λοιπόν, προτίμησε τη συσσώρευση και, αφού κατήργησε τη δουλεία γιατί «ήταν μπανάλ» για τα υποτιθέμενα «ανεπτυγμένα» δυτικά πρότυπα, δημιούργησε έναν νέο τύπο της, ώστε να ελέγχει και να κατευθύνει τις μάζες, να περιορίζει και να ρυθμίζει τον διαμοιρασμό των αγαθών και να διευκολύνει τη συσσώρευση του πλούτου στους πατρικίους του σήμερα.
Ελεύθερη αγορά, αγορά εργασίας και οικονομία. Μόνο που όλοι οι όροι υποτιμήθηκαν για να μπορέσουν να εκφράσουν τη σύγχρονη πραγματικότητα. Διότι η σύγχρονη αγορά δεν έχει καμία σχέση με την «αγόρευση» των φιλοσόφων, εκ της οποίας προέρχεται η ονομασία της, η οικονομία περιορίστηκε στο χρήμα, απαρνούμενη όλες τις άλλες παραμέτρους και καταλήγοντας παραδόξως σε απόλυτη σπατάλη και η ελευθερία αλλοτριώθηκε μέσα στον εγωιστικό συμφεροντολογισμό των δηλούντων φίλων της. Η εργασία υπέστη τη μικρότερη βεβήλωση, αφού απλά αντικατέστησε τη λέξη δουλεία. Κι έτσι, ενώ σήμερα η τεχνολογία θα μπορούσε να απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο, αντιθέτως χρησιμοποιείται για να τον εντείνει.
Δημιουργήθηκαν και νέες ασθένειες. Το «μεταδιακοπευτικό σύνδρομο». Ο κόσμος δεν μπορεί να προσαρμοστεί τις υψηλές και αφόρητες απαιτήσεις της καθημερινότητάς του μετά τις διακοπές, ειδικά όταν αυτές είναι τόσο μεγάλες που του δημιουργούν τάσεις φυγής. Μα γιατί άραγε ο άνθρωπος να επιμένει μαζοχιστικά να ακολουθήσει αυτούς τους υπεραπαιτητικούς ρυθμούς «που του δημιουργούν τάσεις φυγής», αν δεν είναι όντως σκλάβος και δεν ζει σε ένα καθεστώς επιβολής των ρυθμών αυτών; Τόσο πια απέτυχε το όραμα «απάλυνσης του ανθρώπινου πόνου» που ενέπνευσε τους ανθρώπους του χτες στην ανάπτυξη της τεχνολογίας; «Σε λίγα χρόνια δε θα χρειάζεται οι άνθρωποι να εργάζονται, η πληθώρα των αγαθών που θα παράγονται με μικρή προσπάθεια θα αρκεί για να τους συντηρήσει». Τελευταία γραμμένο σε κείμενο του Χάρη Πάτση για το πώς οραματίζεται το μέλλον. Πόσοι και πόσοι οραματιστές δεν έγραψαν αυτή τη φράση για να καταλήξει σήμερα η ίδια η επιστήμη να θεωρείται αυτονόητο πως θα χρηματοδοτείται για να επιφέρει κέρδος μέσα από και εξυπηρετώντας το ανταγωνιστικό παιγνίδι. Αυτό το παιγνίδι που δημιουργεί νικητές και χαμένους.
Γι’ αλλού ξεκίνησε το κείμενο, και η ανθρωπότητα, και αλλού κατέληξαν. Όντως, ο υπερβολικά διαφορετικός τρόπος ανατροφής των παιδιών, επιβεβλημένος από τη σύγχρονη πραγματικότητα της εργασίας, των επιδιώξεων και των πόλεων, με την τεχνολογία πολλές φορές να αποτελεί λύτρωση για τους γονείς, προβλημάτισε πολλάκις το νου, εκεί στο πίσω κρυονέρι, μακριά από τα φώτα και με φόντο μόνο τον έναστρο ουρανό και συνοδεία του φλοίσβου της θάλασσας.
Γεγονός είναι πως σε λίγο κάθε κατεργάρης θα είναι στον πάγκο του. Έναν πάγκο χωρίς έναστρο ουρανό για να οραματίζεται ή να αναπολεί ρομαντικά, χωρίς κύματα, χωρίς αλάνες για παιγνίδι, χωρίς καν επικοινωνία, χαμένος μέσα στους «υπεραπαιτητικούς ρυθμούς που του δημιουργούν τάσεις φυγής». Μέχρι και η κυβέρνηση απέκτησε τάσεις φυγής με αυτούς τους ρυθμούς και οι πολίτες καλούνται για μια ακόμη φορά στις κάλπες. Η αλήθεια όμως είναι πως ότι και αν αυτές αναδείξουν, τα θαμμένα όνειρα δεν αναβιώνουν εύκολα γιατί απαιτούν ριζικές αλλαγές, απόρριψη του σημερινού μοτίβου ανάπτυξης και δραστηριοποίησης και φυσικά επαναστατικό πνεύμα. Πνεύμα που έχει καταπιεστεί πλήρως κάτω από την μοντέρνα μορφή σκλαβιάς και επιβολής του σημερινού μοντέλου. «Ηθικοπολιτικά δικαιολογημένη, δημοκρατικά παράνομη, η επανάσταση δεν είναι πράξη. Είναι ιδεολογία ήθους και τρόπος ζωής». Και ο τρόπος ζωής του σημερινού ανθρώπου απέχει παρασάγγας από αυτή. Στην πράξη, αυτός σήμερα σκύβει το κεφάλι και υποκλίνεται πολύ περισσότερο από τους σκλάβους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η μετονομασία της δουλείας σε εργασία πέτυχε απόλυτα.
Για λίγες μέρες ακόμα όμως, η ιστιοσανίδα θα σκίζει τα κύματα και η θαλασσινή αύρα θα υγραίνει τα χείλη. Ας είν’ καλά οι μελλόνυμφοι.